Nieuws uit Nijmegen 2
Na ruim drie maanden als Vlaamse in Nederland, verwonder ik me nog bijna dagelijks over de vele cultuurverschillen tussen die beide landen. Nochtans woonde ik vroeger in de grensstreek en was mijn grootvader een Nederlander, dus ik dacht beide landen even goed te kennen. Maar hier in Nijmegen voel ik me ‘Vlaamser’ dan ooit en begin ik sympathie op te brengen voor asielzoekers die hun eigen cultuur in ere willen houden.
Mijn taalgebruik is een geliefd onderwerp van gesprek. Misschien moet Kramers eens een Nederlands Vlaams woordenboek samenstellen. Het simpele zinnetje : ‘loop jij eens naar de auto’, doet mij niet meer haastig wegspurten : ik heb geleerd dat ‘lopen’ hier gewoon ‘gaan’ betekent, en wat wij ‘lopen’ noemen is hier ‘rennen’. Een ‘frigo’ is hen totaal onbekend, een diepvrieskist ook. Die heten hier heel logisch een koelkast en een ijskast. Dus dezelfde logica volgend, dacht ik dat ik wel juist zou zitten met de term ‘stortbad’, maar neen hoor, die heet gewoon ook ‘douche’ (waarbij de ‘e’ dan wel heel duidelijk wordt uitgesproken!) Van een ‘stylo’ en een ‘farde’ hadden ze ook nog nooit gehoord.
Mijn ‘vest’ is een ‘jas’ geworden, ‘botten’ blijken ‘beenderen’ te zijn en geen ‘laarzen’, muren worden ‘gesausd’, en de ‘microgolf’ is een ‘magnetron’. Ik heb geen ‘kinesist’ meer maar een ‘fysiotherapeut’, waarbij de laatste lettergreep bovendien ‘puit’ moet uitgesproken worden. Het is soms nogal veel om te onthouden voor een parkie, dan verval ik wel eens in mijn oude woordenschat en zorg voor hilariteit als ik iemand zeg ‘op zijn poep te blijven zitten’ of dat ik ‘de kat ga vaststeken’ (betekent gewoon dat ik hem in het schuurtje opsluit hoor!).
Zeker in de eetcultuur zijn grote verschillen. De warme bakker (als je er al één vindt!) verpakt zijn brood in plastiekzakjes, de papieren broodzak is hier uitgerangeerd. Ook de slager grijpt enkel naar plastiek (stoofvlees, biefstuk, zelfs een dure rosbief in een plastiek zakje – het oogt niet echt smakelijk).
In de koffie doe je geen suikerklontjes maar een schepje losse suiker. Eigenlijk zeg je niet eens : ‘wil je een kopje koffie?’, maar wel : ‘wil je een kopje senseo?’ (Nederlanders zijn chauvinisten, Philips moet gesteund worden …). En vraagt iemand je om tegen ’s middags te komen eten, dan krijg je als apéritief een kopje koffie aangeboden. Na de maaltijd krijg je soms, juist ja … een kopje koffie. Maar tijdens de maaltijd wordt er gegeten, niet gedronken.
Het grootste cultuurverschil is echter de manier van afwassen. Nederlanders gruwen van onze schoteldoek, ik daarentegen begrijp niet hoe ze zelfs potten en pannen proper kunnen krijgen met hun afwaskwastje. Wij Belgen moeten een heel taai ras zijn, bestand tegen allerlei bacteriën en infecties. Want de schotelvod wordt hier geacht te krioelen van de vuile beestjes die de smerigste ziekten veroorzaken. Zelfs broodkruimels die in het afwaswater terechtkomen, doen wenkbrauwen fronsen. De tafel wordt dan ook pas als laatste afgeveegd. De hele vaat doorloopt eerst een ‘voorwas’ waarbij hij onder een lopende kraan wordt afgespoeld, daarna een ‘hoofdwas’ in een sopje en vandaar belandt hij in het afdruiprekje. Dat Nederlanders zuinig zouden zijn is dus een fabeltje. Ik heb zelden zo’n waterverkwisting in Vlaanderen meegemaakt.
Over mijn uitspraak van ‘g’ en ‘h’ wil ik het niet hebben, er is al genoeg gelachen met ‘we haan gelemaal tot aan de hamma haan om nieuwe vijzen te haan galen’. Wie dit zinnetje niet begrijpt is zeker geen Vlaming!
Wat dit met parkinson te maken heeft? Eigenlijk niets! Zou het een idee zijn om een hoekje van de site te reserveren voor verhalen van parkinsonpatiënten over uiteenlopende onderwerpen die niet noodzakelijk met de ziekte te maken hebben? Gewoon opmerkingen, verzuchtingen, teksten die je ergens vond en die je erg aanspraken, oproepjes om je verzameling postzegels uit te breiden, plantjes die je wil ruilen, gewoon alles wat je maar kwijt wil …
Het oude prikbord werd intussen vervangen door een gebruiksvriendelijk ‘forum’, probeer het maar eens uit en laat een berichtje achter. Reageren op een bericht uit het forum kan door eenvoudig op de titel van het bericht te klikken.
Groetjes,
Mia
April 2005